Αναπτυξιακός σχεδιασμός των επαρχιακών πόλεων: η μελέτη περίπτωσης για την πόλη της Καστοριάς
Τίτλος:
Development planning of provincial cities: the case study of the city of Kastoria
Κύρια Υπευθυνότητα:
Μωραΐτη, Αγγελική Μ.
Επιβλέπων:
Τσέλιος, Βασίλειος
Θέματα:
Keywords:
Αναπτυξιακός Σχεδιασμός, Αποκέντρωση, Π.Ε. Καστοριάς, Αστική και Περιφερειακή Ανάπτυξη, Τοπική Αυτοδιοίκηση Development Planning, Decentralization, Kastoria, Urban and Regional Development, Local Government
Ημερομηνία Έκδοσης:
2021
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η έννοια του Αναπτυξιακού Σχεδιασμού έγκειται στην εκπόνηση προγραμμάτων και δημοσιονομικά συνεπών στρατηγικών, εκμεταλλευόμενοι την υφιστάμενη κατάσταση και τους διαθέσιμους πόρους, με σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας των πόλεων. Οι συνεχείς αλλαγές που παρατηρούνται παγκοσμίως, η συσπείρωση του πληθυσμού στις μεγαλουπόλεις και η ταυτόχρονη αποδυνάμωση των μικρών πόλεων θέτουν τις αναπτυξιακές στρατηγικές ως ένα απαραίτητο εργαλείο ανάπτυξης για τις επαρχιακές πόλεις. Σύμμαχος στη διαδικασία αυτή είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία μέσω της αυτονομίας και αυτοτέλειας που της προσφέρει η αποκέντρωση έχει τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ε.Ε., δημιουργώντας μια κοινωνία πολιτών που χαρακτηρίζεται από δημοκρατία, διαφάνεια, πολυφωνία και ισότητα. Στα πλαίσια της παρούσας εργασίας έγινε μια διερεύνηση σχετικά με την έννοια του αναπτυξιακού σχεδιασμού και το πολυσήμαντο ρόλο της αποκέντρωσης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε μελέτη περίπτωσης στην Π.Ε. Καστοριάς. Η πόλη της Καστοριάς αποτελεί μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη περίπτωσης κυρίως λόγω της στρατηγικής της θέσης ως πέρασμα προς τη Δυτική Ευρώπη. Η πόλη παρουσιάζει πολλές ευκαιρίες για επενδύσεις στους τομείς της ενέργειας, του τουρισμού, της εκπαίδευσης, των καλλιεργειών, της κτηνοτροφίας κ.α. οι οποίες όμως λόγω έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού και πόρων, μείωσης του πληθυσμού και έντονης αστικοποίησης δεν αξιοποιούνται επαρκώς. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε μέσω ηλεκτρονικών ερωτηματολογίων σε πολίτες της περιοχής και συνεντεύξεις με επιχειρηματίες και δημόσιους φορείς. Η συλλογή δευτερογενών δεδομένων για το πρώτο μέρος της μελέτης είναι ικανή αλλά όχι επαρκής ώστε να μας δώσει την ακριβή εικόνα της περιοχής. Επιλέχθηκε λοιπόν η συλλογή πρωτογενών δεδομένων μέσω των ανωτέρω τρόπων προκειμένου να λάβουμε υπόψιν μας τις πραγματικές συνθήκες και προβλήματα που επικρατούν στην περιοχή. Τα συμπεράσματα που εξήλθαν από την έρευνα αφορούν κυρίως τη σχέση μεταξύ πολιτών-επιχειρήσεων και δήμου. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει αξιόλογη επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ αυτών των φορέων, οδηγώντας έτσι σε ελλιπή αξιοποίηση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της πόλης, απομάκρυνση του νεανικού πληθυσμού και πληθυσμιακή συρρίκνωση. Οι πολίτες και επιχειρήσεις της περιοχής, βλέποντας τα πράγματα εκ των έσω, έχουν αρκετές ιδέες με τις οποίες η πόλη μπορεί να μεταβεί σε μια νέα εποχή ανάπτυξης και άνθισης και να προσελκύσει επενδύσεις και εξειδικευμένο προσωπικό, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς για τον τουρισμό της χώρας. Οι ιδέες αυτές μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη εφόσον ο δήμος εκμεταλλευτεί με το σωστό τρόπο τα εργαλεία που προσφέρει η Ε.Ε. Στο τελευταίο μέρος της εργασίας και λαμβάνοντας υπόψιν την ελληνική και ευρωπαϊκή εμπειρία προτείνουμε εργαλεία με τα οποία τόσο η Καστοριά όσο και κάθε επαρχιακή πόλη της χώρας μπορεί να οδηγηθεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της. Η πόλη της Καστοριάς έχει γίνει αντικείμενο μελετών κυρίως ως προς το τομέα του περιβάλλοντος λόγω της λίμνης και τον τομέα της παραγωγής λόγω της γούνας. Η εργασία αυτή προσπαθεί να καλύψει το κενό στη βιβλιογραφία όσον αφορά τη συνολική εικόνα της πόλης και τις αναπτυξιακές της δυνατότητες, αναλύοντας πραγματικά δεδομένα και προτείνοντας εφαρμόσιμα εργαλεία ανάπτυξης. Η περίπτωση αυτή χρήζει περαιτέρω έρευνας καθώς η Καστοριά διαθέτει ένα εύρος δυνατοτήτων και ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων τα οποία δεν έχουν αξιοποιηθεί επαρκώς από τους δημόσιους φορείς και αν συνεχίσουν έτσι, η Καστοριά απλά θα επιβιώνει αντί να εξελίσσεται.
Abstract:
The concept of Development Planning lies in the development of programs and fiscally consistent strategies, taking advantage of the current situation and available resources, in order to enhance the competitiveness and extroversion of cities. The constant changes that are observed worldwide, the aggregation of the population in the big cities and the simultaneous weakening of the small cities set the development strategies as an essential development tool for the provincial cities. An ally in this process is the Local Government, which through the autonomy and self-efficiency offered by decentralization has the opportunity to take advantage of the EU co-financed programs, creating a civil society characterized by democracy, transparency, pluralism and equality. In the context of the present work, a research was conducted on the concept of development planning and the important role of decentralization and Local Government. At the same time, a case study was carried out in the regional unit of Kastoria. The city of Kastoria is a very interesting case study mainly due to its strategic location as a gateway to Western Europe. The city presents many opportunities for investment in the fields of energy, tourism, education, agriculture, livestock production, etc. which, however, due to lack of specialized staff and resources, population reduction and intense urbanization are not sufficiently utilized. The study was conducted through electronic questionnaires sent to citizens of the area and interviews conducted with businessmen and public entities. The collection of secondary data for the first part of the study is efficient but not sufficient to give us an accurate picture of the area. Therefore, the collection of primary data through the ways above was chosen to take into account the real conditions and problems that prevail in the region. The conclusions that emerged from the research mainly concern the relationship between citizens-businesses and the Local Government. It seems that there is no significant communication and cooperation between these entities, thus leading to underutilization of the development potentialities of the city, ousting of the young population and population shrinkage. Citizens and businesses in the area, seeing things from the inside, have several ideas with which the city can enter a new era of growth and prosperity and attract investment and skilled staff, create jobs and be a point of reference for the tourism of the country. These ideas can be implemented if the Local Government takes advantage of the tools offered by the EU. In the last part of the study and by considering the Greek and European experience, we propose tools with which both Kastoria and every provincial city of the country can be led to strengthen its competitiveness. The city of Kastoria has been the subject of studies mainly in the field of environment due to its lake and the sector of production due to the fur industry. This paper tries to fill the gap in the literature regarding the overall picture of the city and its development potentialities, analysing real data and proposing applicable development tools. This case needs further research as Kastoria has a range of opportunities and competitive advantages that have not been sufficiently exploited by public equities and if they continue like this, Kastoria will simply survive instead of evolving.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Αστικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, 2021
