Η πρόκληση του δημογραφικού ζητήματος: επιπτώσεις στην ασφάλεια των κρατών και στην κατανομή της ισχύος
Τίτλος:
The challenge of the demographic issue: consequences for state security and power distribution
Κύρια Υπευθυνότητα:
Προβίδας, Φίλιππος Κ.
Επιβλέπων:
Λάβδας, Κώστας Α., 1964-
Θέματα:
Keywords:
Demography, fertility, mortality, migration, security, aging, population, power
Ημερομηνία Έκδοσης:
2019
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται το δημογραφικό ζήτημα, τις παγκόσμιες δημογραφικές τάσεις, τα αίτια που τις προκαλούν, όπως και τις συνέπειες που επιφέρουν στο επίπεδο της ασφάλειας και της πολιτικής. Η δημογραφία είναι προάγγελος ευκαιριών και προκλήσεων, πολλαπλασιαστής συγκρούσεων και προόδου, πηγή δύναμης και ευημερίας. Η γονιμότητα, η θνησιμότητα και η μετανάστευση είναι οι κρίσιμοι δημογραφικοί δείκτες που μπορούν να προβλεφτούν με σχετική ακρίβεια και να φανερώσουν τις μελλοντικές εξελίξεις. Εισαγωγικά και στο πρώτο μέρος της εργασίας, αποτυπώνονται οι έννοιες της δημογραφίας, της πολιτικής ασφαλείας και παρουσιάζεται η δημογραφική μετάβαση και οι τάσεις. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται οι επιπτώσεις του δημογραφικού ζητήματος στην ασφάλεια των κρατών, σημειώνοντας τους παράγοντες της αστικοποίησης, της γήρανσης του πληθυσμού σε ορισμένες περιοχές ή του υπέρογκου αριθμού των νέων σε άλλες, όπως φυσικά και της μετανάστευσης. Οι μεγάλες πληθυσμιακές μεταβολές έχουν αντίκτυπο επιπλέον, στην παγκόσμια ισορροπία ισχύος. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύονται οι δυνατότητες που προσφέρει η δημογραφία για ανακατανομή της ισχύος μεταξύ κρατών και περιφερειών. Άλλωστε, ένας μεγάλος πληθυσμός δεν αρκεί πάντα για να καταφέρει ένα κράτος να είναι αναθεωρητικό, αλλά απαιτούνται επιπλέον κατακτήσεις. Με τη συνεισφορά της θεωρίας των διεθνών σχέσεων, εκλεκτικιστικά, μεταξύ ρεαλισμού και φιλελευθερισμού κυρίως, αναλύονται οι δυνατότητες να διεκδικήσει η Κίνα ηγεμονική θέση στη παγκόσμια ισορροπία εις βάρος των Η.Π.Α. Επιπλέον, εξετάζονται τόσο οι επιπτώσεις της δημογραφικής πτώσης της Δύσης όσο και το μέλλον της Ευρώπης. Τέλος, η εργασία πραγματεύεται τον τρόπο που οι διαφορετικές δημογραφικές τάσεις μεταξύ εθνοτικών ή θρησκευτικών ομάδων, δημιουργούν διλήμματα ασφαλείας και επηρεάζουν την ισορροπία ισχύος, στο εσωτερικό των κρατών.
Abstract:
The essay discusses the demographic issue, the global demographic trends and their causes, as well as, their consequences at a political and security level. Demography is a harbinger of challenge and opportunity, a multiplier of conflict and progress and a resource for power and prosperity. Fertility, mortality and migration are the crucial demographic indicators that can be predicted with a relative accuracy and can disclose the future developments. In the introduction and the first chapter the concepts of demography and political security are captured. Furthermore, the demographic transition and the demographic trends are presented. The second chapter examines the impacts of demography on state security, illuminating the factors of urbanization, population aging or youth bulge and migration. Additionally, the significant population changes have an impact on balance of power. The third chapter analyzes the potentiality demography offers to the states in order to redistribute the power. A large population is not always enough to make a state revisionist, but many more achievements are essential. By employing the theory of international relations, mainly realism and liberalism, is examined the probability of USA being replaced by China in the lead of international order. Additionally, the demographic decline of the West is examined, as we do for the future of Europe. Finally, the essay discusses the various demographic trends between different national or religious groups creating security dilemmas, from the viewpoint of internal balance of power.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, 2019
